Opracował i nadesłał: Grzegorz T. (greg) - dziękujemy!
===================================



Kasprzyk Witold (1908-1994)


Witold Kasprzyk i Włodzimierz Popek - Żar, 1948 r. Źródło R. Witkowski via bkb.koendu.pl
zdjecia


Witold Kasprzyk był jednym z pionierów rozwoju latających skrzydeł, który dostrzegał korzystne własności skrzydeł o niezbieżnym obrysie przy małych i średnich prędkościach lotu.
Tymczasem większość znanych konstruktorów bezogonowców jak bracia Horten, Lippisch, Northrop zajmowali się zbieżnymi i ostro zakończonymi skrzydłami, które doprowadzały do skrzydeł delta, korzystnych dla prędkości naddźwiękowych.

Nieprzeciętne doświadczenie szybowcowe i pilotażowe oraz doświadczenie warsztatowe umożliwiły Kasprzykowi zbudowanie w latach 60-ch bezogonowych szybowców BKB oraz BEKAS, a w 1973 r. samolotu doświadczalnego.

Bekas-N w locie, pilotuje Witold Kasprzyk
zdjecia


Posiadały one niezbieżne, unikalnie poszerzone zakończenia skrzydeł, ustateczniające skrzydło podłużnie i przeciwdziałające korkociągowi. Badania w locie szybowca BKB doprowadziły konstruktora do odkrycia przyczyny jego niezwykle małej prędkości lotu 32 km/h przy Cz ok. 3,15. Wizualizacja opływu wykazała, że był nią stabilny wir wytworzony na końcach skrzydła.

zdjecia


W roku 1958 Kasprzyk przeniósł się do USA, by pod nazwiskiem Witold A. Kasper, pracować jako inżynier aerodynamik małych prędkości i urządzeń supernośnych u Boeinga (m.in. Boeing 727, 737, 747) w Seatle. Amerykanie często korzystali też ze zdolności lingwistycznych polskiego konstruktora, gdyż władał on 12 językami.
Kasprzyk pomagał swojej firmie rozwiązywać trudne problemy startu i lądowania samolotów pasażerskich.


KASPERWING

W latach 1960-tych Witold Kasprzyk podjął na pewien czas współpracę ze znanym konstruktorem lotniowym w USA Steve Grossruckiem. Jego firma uruchomiła produkcję prostego i taniego samolotu ULM-motolotni Kasperwing o S-owym otwartym profilu i poszerzonych końcach skrzydła o małym skosie. Podczas prac konstrukcyjnych wykorzystano doświadczenia uzyskane przez Witolda Kasprzyka podczas budowy szybowców w układzie latającego skrzydła: BKB-1 i BKB-1A. Motolotnia Kasperwing powstała na bazie szkieletu Manta "Fledgling". Charakteryzował się prostą konstrukcją.
Prace nad tą konstrukcją S. Grossruck rozpoczął w 1965 r. Pierwsze loty wykonał w dniu 12.04.1968 r. W pierwotnej wersji jako motolotnia mógł wykonywać pionowe spadachronowanie, była przy tym sterowna nawet przy prędkości 0 m/s! Posiadał bardzo krótką drogę startu, sterowanie balastowo-aerodynamiczne (za pośrednictwem wolanta). ULM posiadał skuteczne sterowanie, demonstrowano pętle i inne manewry, miał dobre właściwości szybowania (małe opadanie, duża doskonałość- do 15 w wersji z kabiną i owiewkami). Był to jeden z niewielu ULM-ów, latających jak szybowiec. Ze względu na niskie obciążenie skrzydła ok. 10 kg/m2 umożliwiało ono, po powstaniu wiru, bardzo małą prędkość lotu 29 km/h przy Cz ok. 2,5 oraz spadochronowe przyziemienie.
Konstrukcja ta miała licznych zwolenników bezpiecznego, rekreacyjnego, latania z prędkością do 70 km/h.

Kasperwing, Sosnowiec
zdjecia


Po 1970 roku przeszedł na emeryturę, z 300$ które dostawał z Boeinga i dodatku socjalnego w wysokości 200$ trudno było wyżyć więc hodował kury i prowadził kursy obrony cywilnej.
W dalszym ciągu ulepszał i osobiście testował swoje dziwne latające skrzydła. Dziwne bo w odróżnieniu od np. Hortenów czy polskich Wampirów, miały one skrzydła o stosunkowo małym wydłużeniu z rozszerzającymi się końcówkami, na których umieszczone są nietypowe stery. Ta odmienność pozwalała mu uzyskać rewelacyjne właściwości, szybowiec nie ulegał przeciągnięciu, im leciał wolniej tym stawał się bardziej stateczny i sterowny. Latał, a raczej "wisiał" na kątach natarcia ok. 350 przy opadaniu ok. 0,5m/sek.
60-letni Kasprzyk szokował pilotów, demonstrując zaskakujące manewry akrobacyjne, np. potrafił kręcić przewrotki (pętle o zerowym promieniu) zarówno przez ogon (jak gołębie-wywrotki) jak i przez dziób. Były to manewry na tyle bezpieczne, że stosował je je do lądowania bez dobiegu! Amerykańska FAA zmuszona była wydać Kasprzykowi certyfikat zezwalający na akrobację na BKB bez ograniczeń wysokości!
Więcej informacji, tutaj (źródła):

www.samolotypolskie.pl/samoloty/1470/126/Kasperwing2

http://bkb.koendu.pl/?witold-kasprzyk,1

www.samolotypolskie.pl/samoloty/1466/126/Kasprzyk-Witold

http://www.samolotypolskie.pl/samoloty/14422/126/Wierzbowski-2-place-Kasperwing

www.lotnie-vega.24tm.pl/?page_id=1493

http://www.reaa.ru/yabbfiles/Attachments/Profile_Kasperwinga.pdf

http://dlapilota.pl/wiadomosci/dlapilota/bekas-n-1968-2013-historia-pewnego-szybowca

http://www.homebuiltairplanes.com/forums/light-stuff-area/2943-witold-kasper-24.html


Filmy:
https://www.youtube.com/watch?v=DAT5XurT5Bs

https://www.youtube.com/watch?v=1S9c5FF8hwI


Dzięki wytrwałości i poświęceniu Henryka Dorucha i Pawła Wierzbowskiego (Vega) ocalałe Kasperwingi były zaprezentowane na tradycyjnym już Zlocie w Górkach Mieleckich w dniach 1-2 sierpnia 2015 r. Jeden był przywieziony z Teksasu samolotem rejsowym jako bagaż podręczny, latał pod wodzą Pawła Wierzbowskiego, a w Turbi demonstrował lot z opływem wirowym.
Drugi, 2-osobowy, został skonstruowany przez tegoż Pawła Wierzbowskiego i oblatany w Gierałtowicach. TU galeria zdjęć P.Wierzbowskiego
Odnaleziono jeszcze jakieś egzemplarze w Sosnowcu, Pensynwalii i zachowały się też co najmniej dwa KASPRY w Austrii.