Pragnę przypomnieć postać trochę już zapomnianą w Polsce, a mianowicie Witolda Kasprzyka. Próżno szukać jego nazwiska w polskich encyklopediach lotniczych. Pojawiły się tylko nieliczne artykuły w prasie fachowej i wzmianki w innych publikacjach. Nie ma go także w naszym leksykonie - wnioskuje o wpisanie
WITOLD KASPRZYK
Witold Kasprzyk i Włodzimierz Popek - Żar, 1948 r. Źródło R. Witkowski via bkb.koendu.pl
Witold Kasprzyk był jednym z pionierów rozwoju latających skrzydeł, który dostrzegał korzystne własności skrzydeł o niezbieżnym obrysie przy małych i średnich prędkościach lotu. Tymczasem większość znanych konstruktorów bezogonowców jak bracia Horten, Lippisch, Northrop zajmowali się zbieżnymi i ostro zakończonymi skrzydłami, które doprowadzały do skrzydeł delta, korzystnych dla prędkości naddźwiękowych.
Nieprzeciętne doświadczenie szybowcowe i pilotażowe oraz doświadczenie warsztatowe umożliwiły Kasprzykowi zbudowanie w latach 60-ch bezogonowych szybowców BKB oraz BEKAS, a w 1973 r. samolotu doświadczalnego.
Bekas-N w locie, pilotuje Witold Kasprzyk
Posiadały one niezbieżne, unikalnie poszerzone zakończenia skrzydeł, ustateczniające skrzydło podłużnie i przeciwdziałające korkociągowi. Badania w locie szybowca BKB doprowadziły konstruktora do odkrycia przyczyny jego niezwykle małej prędkości lotu 32 km/h przy Cz ok. 3,15. Wizualizacja opływu wykazała, że był nią stabilny wir wytworzony na końcach skrzydła.
W roku 1958 Kasprzyk przenosi się do USA, by pod nazwiskiem Witold A. Kasper, pracować jako inżynier aerodynamik małych prędkości i urządzeń supernośnych u Boeinga (m.in. Boeing 727, 737, 747) w Seatle. Amerykanie często korzystają też ze zdolności lingwistycznych polskiego konstruktora, gdyż władał on 12 językami. Kasprzyk pomaga swojej firmie rozwiązywać trudne problemy startu i lądowania samolotów pasażerskich.
KASPERWING
W latach 1960-tych Witold Kasprzyk podjął na pewien czas współpracę ze znanym konstruktorem lotniowym w USA Steve Grossruckiem. Jego firma uruchomiła produkcję prostego i taniego samolotu ULM-motolotni Kasperwing o S-owym otwartym profilu i poszerzonych końcach skrzydła o małym skosie. Podczas prac konstrukcyjnych wykorzystano doświadczenia uzyskane przez Witolda Kasprzyka podczas budowy szybowców w układzie latającego skrzydła: BKB-1 i BKB-1A.
Motolotnia Kasperwing powstała na bazie szkieletu Manta "Fledgling". Charakteryzował się prostą konstrukcją. Prace nad tą konstrukcją S. Grossruck rozpoczął w 1965 r. Pierwsze loty wykonał w dniu 12.04.1968 r. W pierwotnej wersji jako motolotnia mógł wykonywać pionowe spadachronowanie, była przy tym sterowna nawet przy prędkości 0 m/s! Posiadał bardzo krótką drogę startu, sterowanie balastowo-aerodynamiczne (za pośrednictwem wolanta). ULM posiadał skuteczne sterowanie, demonstrowano pętle i inne manewry, miał dobre właściwości szybowania ( małe opadanie, duża doskonałość- do 15 w wersji z kabiną i owiewkami). Był to jeden z niewielu ULM-ów, latających jak szybowiec. Ze względu na niskie obciążenie skrzydła ok. 10 kg/m2 umożliwiało ono, po powstaniu wiru, bardzo małą prędkość lotu 29 km/h przy Cz ok. 2,5 oraz spadochronowe przyziemienie. Konstrukcja ta miała licznych zwolenników bezpiecznego, rekreacyjnego, latania z prędkością do 70 km/h.
Po 1970 roku przechodzi na emeryturę, z 300$ które dostaje z Boeinga i dodatku socjalnego w wysokości 200$ trudno jest mu wyżyć więc hoduje kury i prowadzi kursy obrony cywilnej. W dalszym ciągu ulepsza i osobiście testuje swoje dziwne latające skrzydła. Dziwne bo w odróżnieniu od np. Hortenów czy polskich Wampirów, mają one skrzydła o stosunkowo małym wydłużeniu z rozszerzającymi się końcówkami, na których umieszczone są nietypowe stery. Ta odmienność pozwala mu uzyskać rewelacyjne właściwości, szybowiec nie ulega przeciągnięciu, im leci wolniej tym staje się bardziej stateczny i sterowny. Lata, a raczej "wisi" na kątach natarcia ok 350 przy opadaniu ok. 0,5m/sek. 60-letni Kasprzyk szokuje pilotów demonstrując zaskakujące manewry akrobacyjne, np. potrafi kręcić przewrotki (pętle o zerowym promieniu) zarówno przez ogon (jak gołębie-wywrotki) jak i przez dziób. Są to manewry na tyle bezpieczne, że stosuje je do lądowania bez dobiegu!. Amerykańska FAA zmuszona jest wydać Kasprzykowi certyfikat zezwalający na akrobację na BKB bez ograniczeń wysokości!
Dzięki wytrwałości i poświęceniu Henryka Dorucha i Pawła Wierzbowskiego (Vega) ocalałe Kasperwingi będą zaprezentowane na tradycyjnym już Zlocie w Górkach Mieleckich w dniach 1-2 sierpnia br.
Jeden był przywieziony z Teksasu samolotem rejsowym jako bagaż podręczny, latał pod wodzą Pawła Wierzbowskiego,a w Turbi demonstrował lot z opływem wirowym.
Drugi ,2-osobowy, został skonstruowany przez tegoż Pawła Wierzbowskiego i oblatany w Gierałtowicach.
Odnaleziono jeszcze jakieś egzemplarze w Sosnowcu, Pensynwalii i zachowały się co najmniej dwa KASPRY w Austrii.
"Latanie dostarcza wrażeń najrozmaitszych - od strachu do zachwytu, od radości i satysfakcji do znużenia i zniechęcenia. Mają one wspólną cechę: zawsze są autentyczne, dotyczą rzeczywistości i nas samych." - Jacek Kibiński "Lotniarstwo dla każdego"
Lotnie: Libre-II, Vega SST, Zefir-2
KL-1988 - Jeżów Sudecki
Mikołaj napisał: Hej, ladny wpis! Czy Kasperwing nadawalby sie do holowania lotni?
Dziękuję Nie wiem. Nigdzie nie trafiłem na taką informację. Nie mam też własnych doświadczeń z holowaniem. Znanymi mi polskimi ekspertami w dziedzinie możliwości Kasperwinga są: Henryk Doruch i Paweł Wierzbowski.
Oryginalne Kaspery to już zabytki i montowane silniki, poza Rotaxem-503, nie rozpieszczały mocą:
- Kasperwing 1-80B- Zenoach 242 cm3 o mocy 17,2 kW (23 KM),
- Kasperwing 1-80BX- Kawasaki 340 lub Kawasaki 440,
- Kasperwing 1-80C- Rotax 277 o mocy 20 kW (27 KM),
- Kasperwing 1-80CR- Rotax 503 o mocy 35 kW (48 KM).
Dane techniczne Kasperwing 1-80C
Skos płata- 13*, wznios płata- 4*, Rozpiętość- 10,67 m, długość- 3,86 m, wysokość- 2,29 m, powierzchnia nośna- 16,72 m2.
Masa własna- 111 kg, masa pilota- 45-113 kg, masa startowa max- 238 kg.
Prędkość max- 96 km/h, prędkość przelotowa- 72 km/h, prędkość przeciągnięcia z napędem- 36 km/h, prędkość przeciągnięcia bez napędu- 29 km/h, doskonałość- 10-15, opadanie minimalne- 0,75 m/s, wznoszenie- 4 m/s, pułap praktyczny- 4575 m.
Jednak klonów Kasperwinga jest już bardzo wiele, więc domyślam się, że może znalazłby się odpowiedni do holowania
Henryk Doruch zbudował klona o nazwie Doruch-Kasperwing ”Skowronek”, a Paweł Wierzbowski zbudował dwumiejscową motolotnię ze skrzygłem Kasperwing: "2-place Kasperwing" . W USA jest cała rzesza ludzi, która buduje repliki lub własne moto wzorując się na Kasperwingu:
www.homebuiltairplanes.com/forums/light-...itold-kasper-24.html
"Latanie dostarcza wrażeń najrozmaitszych - od strachu do zachwytu, od radości i satysfakcji do znużenia i zniechęcenia. Mają one wspólną cechę: zawsze są autentyczne, dotyczą rzeczywistości i nas samych." - Jacek Kibiński "Lotniarstwo dla każdego"
Lotnie: Libre-II, Vega SST, Zefir-2
KL-1988 - Jeżów Sudecki
W piątek dzięki nowemu właścicielowi i pomocy Heńka wraz z Wojtkiem
na lotnisku w Tuszowie Narodowym koło Mielca oblatałem Kasperwinga,
który przeleżał ponad 10 lat w pokrowcu.
Ale ważniejsze jest to, że już następnego dnia, po błyskawicznym szkoleniu
za steremi Kaspra zasiadł Wojtek i mamy drugiego pilota w Polsce!
Po lądowaniu uśmiechnięta od ucha do ucha mina mówiła wszystko.
Chyba nie trzeba pisać, który to Wojtek.
Potem lot do Górek na Zlot i spotkanie entuzjastów lekkiego latania.
Ale o tym wszystkim obszerniej po powrocie z urlopu
Pozdrawiam Pawel by VEGA
Lotniowe aktualności z Austrii i Niemiec, wyniki VEGA XC-CUP, historia lotniarstwa, zawody, techniczne porady itp - zapraszam na:
www.vega-lotnie.eu
Pozdrawiam Pawel by VEGA
Lotniowe aktualności z Austrii i Niemiec, wyniki VEGA XC-CUP, historia lotniarstwa, zawody, techniczne porady itp - zapraszam na:
www.vega-lotnie.eu
Strasznie mi się podoba koncept ! - widzi mi się taka przyszłosc - gdzie wszyscy rozpoznają Polski swiatek lotniowy po tym że chłopaki sie holuja za kasprusiami - produkowanymi tylko w polsce i bijące użytkowością na głowe dragony
Agi, dla Ciebie zaś Wielki Szacun, że prowadzisz to forum i panujesz nad wszystkim
"Latanie dostarcza wrażeń najrozmaitszych - od strachu do zachwytu, od radości i satysfakcji do znużenia i zniechęcenia. Mają one wspólną cechę: zawsze są autentyczne, dotyczą rzeczywistości i nas samych." - Jacek Kibiński "Lotniarstwo dla każdego"
Lotnie: Libre-II, Vega SST, Zefir-2
KL-1988 - Jeżów Sudecki