TEMAT: Autorotacja podłużna

Studiuję od pewnego czasu dostępne opracowania, publikacje i filmy na temat tumbligu, nazywanego w Polsce również przewrotką.
Moje zainteresowanie wynika z tego, że odnoszę wrażenie, że we współczesnym motolotniarstwie, a może i lotniarstwie, pomimo fantastycznego rozwoju techniki w tych branżach, autorotacja jest zjawiskiem, z którym wydaje mi się, konstruktorzy nie poradzili sobie do końca i chyba nie do końca zbadanym. I chociaż statystycznie wypadki z powodu tumblingu nie są częste, prawie zawsze są b. groźne. Kilka dni temu założyłem na forum motolotniowym Lotniczej Polski podobny wątek, który polecam uwadze, choć nie jest moją intencją, aby reklamować tutaj inne fora. Proszę natomiast Kolegów o wszelkie opinie i wiadomości na zaproponowany temat. Mam nadzieję, że wobec braku biuletynów lub innych dostępnych materiałów edukacyjnych, informacje uzyskane choćby w ten sposób pozwolą zachować wszystkim latającym na bezogonowych rogalach (z silnikiem lub bez), stosowny margines bezpieczeństwa i większą świadomość ewentualnych zagrożeń.
Pozdrawiam -
Artur.

Edytowany przez: Artur Caban, w: 2010/12/02 16:34

http://naszestrony.nazwa.pl/lotnie/content/view/18/15/


pozdrawiam
Agi

wydaje mi się, ze jeszcze był jeden artykuł (chyba z materialami po niemiecku) o tucku w głębokim nurkowaniu wywoływanym pełnym odepchnięciem sterownicy... jeśli byl tu to pewnie Piotrolot go wrzucal.

naszestrony.nazwa.pl/lotnie/component/op...atid,3/id,2400/#2400

Czyli



vs.




I prawdę mówiąc ten drugi schemat do mnie bardziej przemawia niż poprzedni mimo, że pokazuje się tylko jedna składową - ciężary pilota i lotni bez sił nośnej i oporu. No i mowa jest tylko o tucku w przód.

W tym pierwszym zupełnie za to pomija się sprawę środków ciężkości (pilota i lotni), stwierdzając, że liczy się punkt przyłożenia - ma istotny wpływ na moment, ale położenie środka ciężkości jest niezależne od punktu przyłożenia siły - wystarczy zrobić zabawkę z zapałką i dwoma widelcami.

Musiałbym zobaczyć jakąś dokładną analizę przemieszczania się wypadkowej sił nośnej i oporu, żeby to sobie zwizualizować na pierwszym przykładzie.
Tym bardziej, że z pierwszego są gotowe wnioski

Edytowany przez: Andrelo, w: 2010/12/03 01:23

Edytowany przez: Agi, w: 2010/12/05 09:18

tak w ogóle to ten temat by się przydało jakoś porządnie opracować może też w kontekście ogona

.
W kontekście ogona to już jest w zasadzie opracowane - w 2 lub 3 części artykułu Panów A.B. Schmidtler.

(Tylko przez 4 lata nie zdążyłam tego ze starej strony przekopiować...)
Postaram się to w weekend zrobić.


pzdr
Agi

Przyjrzałem się trochę tym dwóm artykułom i coś mi w nich nie pasowało.

Na pierwszym - nie występuje coś takiego jak moment obrotowy pomiędzy środkami ciężkości lotni i pilota. Środek ciężkości się przemieszcza i znajduje się na linii łączącej ŚC pilota i lotni w proporcji wagi pilota do całości (czyli około 2/3 do 5/6 długości)

Na drugim - charakterystyka profilu jest błędna - jak wspominali autorzy pomiary robili do 45 stopni, a dalej ekstrapolowali. Charakterystyki profili lotniczych wyglądają jednak zupełnie inaczej i spodziewam się, że w przypadku profilu lotni jest podobnie



Wobec czego próbowałem oszacować te siły i nanieść je na diagram mniej więcej uwzględniając kierunek i prędkość w powietrzu:


siła oporu (zielony), siła nośna (bordowy), (pomarańczowy) wypadkowa, ciężar (niebieski/czerwony)


Czy mam jakieś wnioski? Zastanawiałem się nad punktem i) na diagramach i chyba rzeczywiście, może się tak zdarzyć, gdy lotnia przekroczy kąt 90 stopni (z bezwładności czy dodatkowego podwiania co zmienia wiatr względny) pojawia się moment pomiędzy ŚC przesuniętym w górę a wypadkową z odwróconej lotni, który generuje dalszy obrót

Edytowany przez: Andrelo, w: 2010/12/07 20:23

Witam
Pozwolę sobie nie zgodzić się ze stwierdzeniami zawartymi w ostatnim poście Andrela. Wnioski wyciągane przez autora są mylne i mam wrażenie, że nie posiada On odpowiedniej wiedzy aby zajmować sie tak skomplikowanym zjawiskiem jak autorotacja podłużna lotni.

Na pierwszym - nie występuje coś takiego jak moment obrotowy pomiędzy środkami ciężkości lotni i pilota. Środek ciężkości się przemieszcza i znajduje się na linii łączącej ŚC pilota i lotni w proporcji wagi pilota do całości (czyli około 2/3 do 5/6 długości)

Z całym szacunkiem, ale nie mam pojęcia co to takiego miałoby być i jaką rolę spełniać ? Proszę o szersze wyjaśnienie.


Na drugim - charakterystyka profilu jest błędna - jak wspominali autorzy pomiary robili do 45 stopni, a dalej ekstrapolowali. Charakterystyki profili lotniczych wyglądają jednak zupełnie inaczej i spodziewam się, że w przypadku profilu lotni jest podobnie
Moim zdaniem charakterystyka ta nie jest błędna. Wynika ona z pomiarów i wniosków wyprowadzonych na podstawie tych pomiarów. A najważniejsze jest to, że nie dotyczy ona profilu, ale skrzydła lotni. Charakterystyka profilu aerodynamicznego to zupełnie co innego niż charakterystyka skrzydła posiadającego ten właśnie profil. A ty chyba przytoczyłeś wykresy siły nośnej i siły oporów dla profilu lotniczego?

A rysunki z naniesionymi siłami owszem, bardzo fajne i kolorowe ale do mnie zupełnie nie przemawiają.Nawet nie wiem co miały wyjaśnić.

Moim skromnym zdaniem artykuł o przewrotce jest świetny i nie ma się czego czepiać. Autor próbuje wyjaśnić mechanizm przewrotki bez zbędnego teoretyzowania i bardzo dobrze mu sie to udaje.Przydałoby się może jeszcze dołączyć wykresy momentu pochylającego lotnię w zależności od kąta natarcia, ale widocznie uznał to za wielkość drugorzędną.
Proponuję przeczytać dokładnie ten artykuł,przemyśleć go i nie wytykać błędów naprawdę wielkiemu autorytetowi jakim jest autor artykułu o przewrotce.
Pozdrawiam
Grzesiek

Edytowany przez: BravoDelta, w: 2010/12/07 08:59

Żal to powiedzieć, BravoDelta, ale chyba idea dyskusji jest Ci nieznana. Na tym polega dyskusja, że ktoś przedstawia swoje zdanie, a ktoś inny może mieć jakieś zastrzeżenia. Do tego można je skonfrontować z materialem eksperckim, po to, żeby go lepiej zrozumieć, a nie traktować jak bulle papieskie z potwierdzoną nieomylnością. Fizyka to nie jest coś w co się wierzy, ale coś co trzeba rozumieć jak się chce stosować, żeby przynajmniej rozumieć zależności. Więc nie życzę sobie odmawiania mi możliwości dyskutowania pewnych aspektów przedstawionych w jakimś materiale bo potem ludzie, którzy pewnych spraw nie omówili tylko przyjęli na wiarę okazują się być ignorantami. Lepiej okazać się ignorantem w dyskusji niż przy stosowaniu wniosków w rzeczywistości.

Po tym małym wstępie - pytasz się konkretnie o moment obrotowy pomiędzy środkami ciężkości pilota i lotni. Taki moment nie ma żadnego wpływu na zachowanie lotni (odległość jest stała, na stałym promieniu, moment bezwładności zestawu zmienia się w nieiwelkim stopniu). Ma wpływ na przemieszczanie się pilota względem lotni - jeśli wypchnę sterownicę to powstaje moment, który czuję na rękach, sprowadzający mnie do pozycji w której ten moment nie występuje (gdy ŚC mój i punkt podczepienia są w pionowej linii). To co obraca lotnią to moment pomiędzy siłą ciężkości pilota i lotni przyłożoną w ŚC tego zestawu, a siłami oporu i nośną przyłożonymi w środku powierzchni nośnej (edit: dla uproszczenia, bo siła jest przyłożona do całej powierzchni - w tym przypadku dla analizy w jednej powierzchni należałoby je nalożyć na przekrój). Ten moment wprowadza cały zestaw w ruch obrotowy, powstaje pęd (dokładnie moment bezwładności), żeby zatrzymać ruch wymagany jest moment przeciwny, co autor bardzo ładnie opisał jako moment tłumiący.

Tylko że autor opisał to w dalszych częściach artykułu, który jak możesz sprawdzić, ukazał się na tej stronie po tym jak ja umieściłem moje spostrzezenia do pierwszej części.

Co do pomiaru sił nośnych na skrzydle - musiałbym zobaczyć wykresy siły nośnej przy różnych prędkościach, bo z tego wykresu trudno wywnioskować dlaczego lotnia przepada. Wynika, z niego że lotnia przy tej prędkości zachowuje się jak paralotnia, z tym, że bardzo szybko wyhamowuje i zapewne wtedy traci siłę nośną. Spodziewałbym się przy lotniach wyższej klasy charakterystyki bardziej zbliżonej do charakterystyki profilu lotniczego, ktora odpowiada za przeciągnięcie.

(ps. obrazek chyba został przycięty przez imageshacka więc jak dotrę do domu to go wrzucę gdzie indziej)

Edytowany przez: Andrelo, w: 2010/12/07 20:30